Όσο κι αν στην Ελλάδα, οι φακές που έχουμε μάθει να τρώμε είναι καφέ ή πράσινες, οι κόκκινες φακές αποτελούν το 75% της παγκόσμιας παραγωγής φακής. Με την Ινδία και την Τουρκία να κρατούν τα σκήπτρα στην κατανάλωση και να προσελκύουν τον κόσμο σε φωτεινά χρυσοκίτρινα κάρυ και σούπες, σε τραγανούς φακοκεφτέδες και αρωματικούς “χειροπιαστούς” κεφτέδες κόκκινης φακής.
Οι φακές στον κόσμο
Η Ελλάδα των 11 εκ ανθρώπων καταναλώνει 14.000 τόνους πράσινης/καφέ φακής ετησίως, με τη μισή ποσότητα να εισάγεται από Καναδά και Αμερική, γιατί η ντόπια παραγωγή δεν επαρκεί. Με την έλευση νέων εθνικοτήτων στη χώρα, άρχισε η κατανάλωση και η γνωριμία με την κόκκινη φακή, η οποία είναι τόσο διαδεδομένη στα αστικά κέντρα που πωλείται ακόμα και στους πάγκους οσπρίων της λαϊκής αγοράς. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να καλλιεργείται στην κοιλάδα του Φενεού η μαύρη φακή -γνωστή σαν beluga για την ομοιότητά της με το χαβιάρι- και να διατίθεται συσκευασμένη και στα super markets.
Η Ευρώπη καταναλώνει κυρίως πράσινη φακή, με τη Γαλλική ποικιλία Lentille verte du Puy να είναι διεθνώς η κορωνίδα, όπως είναι οι Φακές Εγκλουβής τοπικά για την Ελλάδα. Τις κόκκινες φακές οι Γάλλοι τις λένε, πολύ ποιητικά, Lentilles Corail και οι Άγγλοι Red Lentils.
Στην Τουρκία, όταν λες Φακές (Μercimek) όλοι εννοούν κόκκινες φακές και χρειάζεται να βάζουν προσδιοριστικό επίθετο για τις πράσινες φακές (Yeşil Mercimek). Στο Ταξίδι στις Γεύσεις της Πόλης, όπου, μα όπου, πηγαίναμε με την Σταυριανή Ζερβακάκου, από κεμπαπτζίδικο, εστιατόριο για πρωϊνό, ταπεινές λοκάντες ή φαγητό του δρόμου, υπήρχε παντού η σούπα φακής (κόκκινης φυσικά) να σε χορτάσει, να σε ζεστάνει και να στρώσει το στομάχι. Οι Τούρκοι τρώνε σούπα ακόμα και για σνακ.
Η Ινδία – που έχει καθιερώσει τη λέξη Dhal ή Dal στον κόσμο σαν συνθετικό σε πιάτα τύπου κάρι – με τη λέξη αυτή περιγράφει ξεφλουδισμένα και χωρισμένα μικρά όσπρια, όπως φακές, αρακάς, λαθούρι, μικρά φασόλια, τα οποία βράζουν γρήγορα και κάνουν χυλωμένα πιάτα. Τις σπασμένες κόκκινες φακές τις αναζητάμε σαν Masoor Dal.
Να γνωρίσουμε τις κόκκινες φακές
Οι κόκκινες φακές πριν αποκαλύψουν την κοραλένια σάρκα τους, περιβάλλονται από ένα σεμνό καφέ φλουδάκι. Έχουν πολύ εντυπωσιακό κοραλί χρώμα, το οποίο γίνεται απαλό κίτρινο (σαν της φάβας) όταν μαγειρευτούν.
Για να διατηρήσουμε φωτεινή τη σούπα προσθέτουμε ό,τι μπορεί να δώσει χρώμα, όπως καρότα, πάπρικα, πιπεριά φλωρίνης, pul biber, κουρκουμά, πελτέ τομάτας ή πελτέ πιπεριάς.
Η γεύση τους είναι απαλή, αμυλούχα. Θέλουν καλό αλάτισμα και καλό άρτυμα με μπαχαρικά για να αποκτήσουν γευστική ένταση. Δεν χρειάζονται φούσκωμα, βράζουν σε 30 λεπτά και χυλώνουν γρήγορα. Αν κρατήσετε περιορισμένα τα υγρά, μπορείτε να την περάσετε από το μύλο λαχανικών και να αφήσετε τον χυλό να κρυώσει σε πυρέξ και να σφίξει σαν φάβα.
Παρότι στις περισσότερες συνταγές θα δείτε να μπαίνουν όλα τα υλικά στην ίδια κατσαρόλα, εγώ σας προτείνω άλλο δρόμο. Όπως στις δικές μας φακές σούπα σωτάρω τα λαχανικά πριν τα ενώσω με τις φακές, έτσι έκανα και στις κόκκινες φακές σούπα. Έβρασα λίγο τις κόκκινες φακές, τις ξέπλυνα στο κόσκινο του αλευριού από τους αφρούς και όσο περίμεναν εκεί, σωτάρισα στην κατσαρόλα κρεμμύδια, καρότα, σκόρδα και μπαχαρικά. Όλα μαζί στην κατσαρόλα μετά, μετρημένο νερό και σιγανό ψήσιμο. Έλιωσα τις μισές για να έχει περισσότερο ενδιαφέρον η υφή της σούπας.
Οι κόκκινες φακές είναι ένα πρωτεϊνούχο όσπριο, με φυτικές ίνες που συνδυάζεται με ρύζι ή πληγούρι για να γίνει πλήρη τροφή και είναι καθημερινή τροφή για εκατομμύρια ανθρώπων στον κόσμο.
Με μια ποσότητα φαγητού που περίσσεψε σε μένα και λίγο σταρένιο αλεύρι Λήμνου έκανα μια ζύμη και έφτιαξα πίτες, ξέρετε σαν τις αραβικές πίτες. Ψήσιμο σε τηγάνι χωρίς λιπαρή ουσία. Νόστιμες, τρυφερές και χορταστικές, χωρίς γεύση φακής, απλά νόστιμου ψωμιού. Άμεση λύση ψωμιού, χωρίς μαγιά και φούσκωμα.
Καταπληκτική γεύση! Σας ευχαριστώ πολύ για την τόσο τελεια συνταγή! Άρεσε και στα παιδιά μου (14+7)
Πολύ σημαντικό να γίνεται ο άνθρωπος ανοικτός στις νέες γεύσεις! Χαίρομαι ιδιαίτερα για τα παιδιά.