“Ομελέτα με φραγκοσυκιά” μου είπαν, όταν ρώτησα ποιο είναι το πιο ιδιαίτερο φαγητό που φτιάχνουν στη Σύρο. “Με φραγκόσυκο, εννοείτε;” ρώτησα, για να πάρω την απάντηση που δεν περίμενα: “Με τα φύλλα της φραγκοσυκιάς”.
Βρέθηκα στη Σύρο για το Syros GrEATings, το 1ο φεστιβάλ γαστρονομικού πολιτισμού του νησιού. Το πρώτο εστιατόριο που με πήγε ένας φίλος γνώστης του νησιού, ήταν το Αχλάδι, πάνω στην ομώνυμη αμμουδιά, στη νότια μεριά της Σύρου.
Η Μαρία Πέτρου, η ιδιοκτήτρια, η οποία μου μίλησε για την ομελέτα με φραγκοσυκιά με διαβεβαίωσε πως είναι πολύ καλή και πρότεινε να την δοκιμάσω. Η Νανά Δαρειώτη, μια από τους συγγραφείς του βιβλίου “Του ανέμου και της αρμύρας” που παρουσιάζει τη γαστρονομία των Κυκλάδων, επιβεβαίωσε πως φτιάχνουν ομελέτα με φραγκοσυκιά στη Σύρο, στα νεότερα χρόνια.
Η γευστική δοκιμή
Τα φύλλα της φραγκοσυκιάς ήταν κομμένα σε μικρά κυβάκια κι έμοιαζαν με κυβάκια πιπεριάς στην ομελέτα. Η γεύση τους ήταν λεμονάτη, με απαλή οξύτητα και η υφή τους τραγανή. Έδινε στην ομελέτα σώμα, γεύση και ενδιαφέρον.
Όταν έφαγα ένα μόνο του, ένιωσα την ίδια αίσθηση που αφήνει η μπάμια, η γλυστρίδα, ακόμα και το σπαράγγι – την ίδια βλεννώδη ουσία που κάνει διατροφικά χρήσιμα τα παραπάνω λαχανικά και βρίσκεται και στους superfood σπόρους, chia και λιναρόσπορο (flax seed).
Η ομελέτα ήταν πεντανόστιμη και χορταστική και η ελαφρά λεμονάτη γεύση της φραγκοσυκιάς έσπαγε τη λιπαρότητα των αυγών και του τυριού και την γλύκα των λαχανικών.
Πως ετοιμάζουμε τα φύλλα της φραγκοσυκιάς
Tον Μάϊο και Ιούνιο, η φραγκοσυκιά βγάζει νέα φύλλα τα οποία έχουν μαλακά αγκάθια. Όταν τα φύλλα μεγαλώσουν όσο η παλάμη είναι κατάλληλα για συγκομιδή. Τα κόβουμε προσεκτικά στην ένωση με το μητρικό φύλλο. Στην κουζίνα μας, αφαιρούμε με τσιμπιδάκι τα αγκάθια ένα ένα -φεύγουν εύκολα γιατί είναι σχετικά μαλακά.
Διάβασα πως στο Μεξικό -που η κατανάλωση των φύλλων της φραγκοσυκιάς χάνεται στα βάθη του χρόνου – βάζουν τα φύλλα σε σακούλα πλαστική ανθεκτική, γεμίζουν με νερό και την κουνούν, πιάνοντας από τις δύο άκρες. Τα αγκάθια μαλακώνουν με το νερό και φεύγουν μόνα τους με την τριβή.
Ο σκοπός είναι να πάρουμε τα τρυφερά φύλλα χωρίς τα αγκάθια. Τα πλένουμε και τα βράζουμε σε νερό για 5 λεπτά. Μετά κόβουμε σε κυβάκια ή σε λωρίδες όπως τα φασολάκια, μοιράζουμε σε μερίδες και αφού κρυώσουν τελείως τα βάζουμε σε σακούλες τροφίμων και φυλάμε στην κατάψυξη.
Η Ιωάννα Πεζώνη, η οποία μας έφτιαξε την ομελέτα σε ένα τραπεζάκι δίπλα στο κύμα, μεριδοποιεί τα φύλλα της φραγκοσυκιάς σε ποσότητα 50γρ για κάθε ομελέτα.

Κι άλλες χρήσεις της φραγκοσυκιάς
Στη Μεσσηνία, μου είπαν πως κάνουν κι εκεί ομελέτα αλλά και τουρσί με τα φύλλα της φραγκοσυκιάς.
Στο Μεξικό, διάβασα, πως ψήνουν σε μαντεμένιο γκριλ ολόκληρα τα φύλλα φραγκοσυκιάς αντί να τα βράσουν και γίνονται πιο νόστιμα. Τα βάζουν στην ομελέτα αλλά και συνοδευτικά στα τάκος -τα χρησιμοποιούν για δροσιά όπως τα αβοκάντο. Κάνουν φρέσκια salsa, ψιλοκόβοντάς τα με ντομάτα, κρεμμύδι, lime, κόλιανδρο και τα μαγειρεύουν με ντομάτα, όπως εμείς τα φασολάκια ή τις μπάμιες.
Για να εξαφανίσουμε τη βλέννα, ακολουθούμε τις ίδιες πρακτικές που κάνουμε στις μπάμιες.
Θα ήθελα να κάνω λιαστά τα κυβάκια της φραγκοσυκιάς με αλάτι και ξύδι και να φτιάξω ένα κοτόπουλο με λιαστή φραγκοσυκιά και φέτες κόκκινης πιπεριάς.
Σκεφτείτε λίγο πόσο σημαντικό είναι να αξιοποιείς κάτι που υπάρχει σε αφθονία δίπλα σου, όπως τα φύλλα της φραγκοσυκιάς (στη νησιωτική Ελλάδα και τα παράλιά της) και την αντράκλα ή γλυστρίδα (σε όλη την Ελλάδα), αντί να εξαρτάσαι από τις μπάμιες και τα σπαράγγια που θέλουν καλλιέργεια και διάθεση στην αγορά.
Η Σύρος “εισάγει” τα κηπευτικά της γιατί δεν έχει βροχές και το νερό για πότισμα είναι πολύ ακριβό.