Κολοκύθια

Τα υπαίθρια κολοκύθια γίνονται την άνοιξη και καρποφορούν όσο ο καιρός είναι ζεστός. Το φθινόπωρο και το χειμώνα, την παραγωγή αναλαμβάνουν τα θερμοκήπια.

Τι ξέρουμε

Τα πιο τρυφερά κολοκύθια είναι τα ανοιξιάτικα, όταν η σάρκα είναι σφικτή και οι σπόροι δεν έχουν ωριμάσει. Όσο μπαίνει το καλοκαίρι ωριμάζουν και μεγαλώνουν οι σπόροι και η σάρκα γίνεται ινώδης. Αν δεν κόψουμε τα κολοκύθια μικρά γίνονται μακριές πράσινες κολοκύθες.

Οι ανθοί των κολοκυθιών είναι θηλυκοί και αρσενικοί. Οι θηλυκοί βρίσκονται στην άκρη του κολοκυθιού. Οι αρσενικοί έχουν μίσχο και φύονται στην ένωση των φύλλων της κολοκυθιάς. Και τα δύο λουλούδια είναι βρώσιμα, αφού αφαιρέσουμε τον στήμονα.

Οι κολοκυθοκορφάδες είναι οι τρυφερές άκρες (κορυφές) του βλαστού. Είναι ιδιαίτερα νόστιμες και αγαπητές σε όσους τυχερούς έχουν πρόσβαση σε μποστάνια. Φθάνουν σπάνια στην αγορά.

Η θρεπτική τους αξία

Τα κολοκύθια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και φυτικές ίνες. Ιδανικό για τη δίαιτα, χωρίς ουσιαστικές θερμίδες, μπορούμε να φάμε όσα θέλουμε και να χορτάσουμε.

Περιέχει ακόμα βιταμίνη Α και C, κάλιο, ασβέστιο και φυλλικό οξύ.

Πως τα διατηρούμε

Αφαιρούμε τους ανθούς από τα κολοκύθια, αν έχουν και τους χρησιμοποιούμε άμεσα.

Βάζουμε τα κολοκυθάκια, άπλυτα, σε χάρτινη σακούλα, στο συρτάρι των λαχανικών. Πλένουμε όσα πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε, πριν το μαγείρεμα. Κόβουμε το χοντρό κοτσάνι από τη μια μεριά και αφαιρούμε ένα μικρό κομμάτι από την μεριά του ανθού.

Διατηρούνται για 3-4 ημέρες. Ακόμα και στο ψυγείο χάνουν υγρασία και σουφρώνουν. Η χάρτινη σακούλα απορροφά την υγρασία και αποτρέπει το μούχλιασμα.

Πως τα χρησιμοποιούμε

Τα πράσινα κολοκύθια τρώγονται ωμά και μαγειρευτά. Τα πλένουμε καλά, τρίβοντάς τα με τα χέρια μας, να φύγουν οι ψιλές τριχούλες που έχουν πάνω τους.

• Τα κάνουμε βραστά ή στον ατμό, μαζί με βλίτα και απλό λαδολέμονο ή λαδόξιδο
• Τα τρώμε ωμά σε σαλάτα, ιδιαίτερα τα πολύ τρυφερά, ανοιξιάτικα, κολοκύθια. Κόβουμε σε πολύ λεπτές φετούλες στο μαντολίνο, μαρινάρουμε για 10 λεπτά σε μια βινεγκρέτ δυόσμου και σερβίρουμε, σαν καρπάτσιο.
• Τα τρίβουμε ωμά στον τρίφτη –αφαιρώντας τη καρδιά με τους σπόρους, αν χρειάζεται- και τα ενώνουμε με άλλα υλικά σαλάτας, τομάτα ή φύλλα ρόκας και μια βινεγκρέτ με πέστο βασιλικού.
• Κάνουμε κολοκυθοκεφτέδες με τριμμένο ωμό ή βρασμένο κολοκύθι, που μας έχει περισσέψει. Με το βρασμένο κολοκύθι οι κεφτέδες αποκτούν έντονο πράσινο χρώμα.
• Τα μεγαλύτερα, καλοκαιρινά κολοκύθια -αφαιρώντας το κεντρικό μέρος με τους σπόρους- κάνουμε γεμιστά ή παπουτσάκια.
• Λεπτές φέτες κολοκυθιού που έχουν μείνει αλατισμένες να βγάλουν τα υγρά τους, αλευρώνονται και τηγανίζονται σε τραγανά κολοκυθάκια. Επίσης, βαπτίζονται σε παγωμένο χυλό με την τεχνική της ιαπωνικής τεμπούρα.
• Κομμένα σε φέτες γίνονται ψητά στο φούρνο, για να μπουν μαζί με μελιτζάνες σε μουσακά ή για να τυλιχθούν σε ρολάκια. Ψήνονται σε γκριλιέρα, για να αποκτήσουν τα χαρακτηριστικά σημάδια και να μπουν σε σαλάτα ψητών λαχανικών.
• Αγαπημένο ελληνικό φαγητό είναι μοσχάρι με μικρά, ολόκληρα, κολοκυθάκια είτε είναι λεμονάτο ή με τομάτα.
• Κομμένα σε μακριές λωρίδες με τον πατατοκαθαριστή, προστίθενται σε σπαγγέτι ή σε ριζότο, για πιο εντυπωσιακή εμφάνιση
• Κομμένα σε φέτες ή μικρούς κύβους, ενωμένα με κύβους πατάτας και κρεμμύδι, κάνουμε φριτάτα, τη χορταστική ομελέτα με λαχανικά.
• Σωταρισμένα κολοκυθάκια, μαζί με ανθότυρο και λευκά τυριά και μερικούς ανθούς για το χρώμα κάνουν εξαιρετική γέμιση σε καλοκαιρινή τάρτα ή ένα πεντανόστιμο σουφλέ!
• Μαζί με άλλα λαχανικά, τα κάνουμε σούπα. Κι αν θέλουμε να τα νοστιμίσουμε περισσότερο προσθέτουμε λίγες φέτες απάκι, σβησμένο σε κρασί, στο σερβίρισμα.
• Τα κολοκύθια αποξηραίνονται για να διατηρηθούν, αν κάποιος έχει πλεόνασμα παραγωγής, κομμένα σε λεπτές φέτες, σε χαμηλό φούρνο ή σε αποξηραντή.
• Γίνονται πίκλες για να συνοδέψουν τα καλοκαιρινά bbq, κρεάτων ακόμα και ψαριών
• Κάνουμε ψωμί, κέϊκ, muffins, γλυκόξινες σάλτσες
• Αν σας περισσέψουν, ωμά ή ψητά, κόψτε σε μικρά καρέ και φυλάξτε στον καταψύκτη.
• Οι ανθοί γίνονται γεμιστοί με ρύζι, μαζί με ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα στην κατσαρόλα. Ή γεμιστοί με τυρί , τηγανητοί σε κουρκούτι. Ή μπαίνουν σε ομελέτα. Αν είναι εξτρα φρέσκοι, διακοσμούν τη σαλάτα.
• Οι κολοκυθοκορφάδες γίνονται γιαχνί, μαζί με μικρά κολοκυθάκια και βλίτα.

Ξέρετε πως

Στην Κρήτη τα βραστά πράσινα κολοκύθια τους είναι δύο ειδών: τα ξινά και τα γλυκά.

Τα «ξινά» είναι τα πράσινα κολοκύθια που ξέρουμε. Τα «γλυκά» είναι τα μικρά πράσινα κολοκύθια πριν γίνουν μεγάλες κόκκινες κολοκύθες!