Name: Φακές σούπα - εύπεπτες, νόστιμες, ποτέ βαρετές
Prep time: 10 min
Cook time: 40 min
Total time: 50 min
Ingredients: 500γρ φακές; 4 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο για το σωτάρισμα; 2 μέτρια κρεμμύδια, κομμένα σε μικρό καρέ; 3 καρότα, κομμένα σε μικρό καρέ; 5 σκελίδες σκόρδο, ψιλοκομμένες; 2 φύλλα δάφνης; 1/2 κουταλιά γλυκού κουρκουμά; 1/2 κουταλιά γλυκού γλυκειά πάπρικα (ή καυτερή); 1/2 κουταλιά γλυκού αλεσμένο στο γουδί ξερό δενδρολίβανο; 1/2 κουταλιά γλυκού φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι; αλάτι, στο τέλος; ξύδι, 1 κουταλιά της σούπας, στο τέλος; φρέσκο ελαιόλαδο στο σερβίρισμα

Jump to Recipe Print

Τι να γράψεις για μια τόσο απλή και γνωστή συνταγή; ποιά μυστικά να εντοπίσεις που κάνουν το φαγητό καλύτερο; όλες οι συνταγές ενώνουν τα υλικά στην κατσαρόλα και βράζουν μέχρι να μαλακώσουν και να χυλώσουν οι φακές.

Οι φακές χυλώνουν σαν κρέμα, αν είναι φακές Εγκλουβής Λευκάδος. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν έχουμε τόσο καλές φακές στα χέρια μας. Η τεχνική για να χυλώσουν είναι να τις μαγειρέψουμε όπως το ριζότο, προσθέτοντας σταδιακά το νερό και ανακατεύοντας συνεχώς. Αν δεν τα καταφέρνουμε και με αυτό, τότε θα υποκύψουν στη δύναμη αλέσματος του μπλέντερ. Αλέστε μέρος της σούπας για να κάνετε χυλωμένες φακές ή όλη τη σούπα για να κάνετε φακές βελουτέ. Αν μαγειρεύετε σε χύτρα, έχετε τις μεγαλύτερες πιθανότητες να χυλώσουν οι φακές μόνες τους, γιατί δεν έχετε κανένα έλεγχο του χρόνου βρασμού.

Οι φακές δεν χρειάζεται να φουσκώσουν όπως τα φασόλια. Μπορούν να μαγειρευθούν απευθείας γιατί είναι μικρές σε μέγεθος. Αν έχετε όμως χρόνο, να το κάνετε. Τα μουσκεμένα όσπρια έχουν ρουφήξει νερό στο κέντρο τους και μαγειρεύονται πιο σωστά. Παράλληλα στο νερό διαλύονται μερικά από τα σάκχαρα που προκαλούν το πρήξιμο στη πέψη.

Και με το χρώμα τι γίνεται; οι φακές είναι πλούσιες σε σίδηρο και δίνουν σκούρο καφέ χρώμα στη σούπα. Καθόλου ορεκτικό χρώμα, ιδιαίτερα για τα παιδιά. Επιπλέον, είναι δύσπεπτες για τα περισσότερα στομάχια. Η λύση που έχω βρει είναι να βράζω τις φακές σε μια κατσαρόλα όσο σωτάρω τα μυρωδικά στη διπλανή κατσαρόλα. Μελώνω το κρεμμύδι, το καρότο και το σκόρδο, με τα μυρωδικά και τα μπαχαρικά και μετά προσθέτω τις μισοβρασμένες φακές. Συνεχίζουν το βράσιμο με φρέσκο ζεστό νερό. Ετσι γίνονται πιο ελαφριές, πιο εύπεπτες και πιο ανοιχτόχρωμες στο σερβίρισμα.

Οι φακές είναι ο ιδανικός καμβάς για να εξερευνήσετε τη γεύση όλων των μπαχαρικών που κρύβονται στο ντουλάπι σας. Βάζω κουρκουμά για να κρατά το χρώμα τους φωτεινό. Δεν είναι καθόλου ανιχνεύσιμος στη γεύση από τα παιδιά και κάνει πολύ καλό σε πολλά. Ακόμα και στο φούσκωμα. Βάζω οπωσδήποτε καυτερή πιπεριά για να δυναμώνω το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα και να ζεσταίνω τα σώματα μας. Αν δεν θέλετε καυτερή πιπεριά (δηλαδή τσίλι ή καγιέν) βάλτε πάπρικα ή μπούκοβο γλυκό. Βάζω δεντρολίβανο, γιατί χωρίς αυτό πως θα δέσει το ξύδι μετά;

Όλα τα όξινα στοιχεία (λεμόνι, ξύδι, τομάτα) και το αλάτι, να τα προσθέσετε στο τέλος αφού έχουν βράσει οι φακές τελείως. Αυτό γιατί σφίγγουν τις φλουδίτσες τους και δεν μαλακώνουν, όσο και να βράσουν μετά. Αν και πολλές φορές είναι η φακή τέτοια, που οι φλουδίτσες παραμένουν σκληρές, όσο καλά και να τις μαγειρέψετε. Αν έχετε πρόβλημα, η λύση είναι ο χειροκίνητος μύλος λαχανικών. Μ’ αυτόν θα αφαιρέσετε τις φλούδες και θα φτιάξετε απόλυτα βελουτέ σούπα.

Τις φακές μόνο βαρετές δεν πρέπει να τις θεωρούμε. Είναι χορταστικές και δυναμωτικές και οικονομικές και έχουμε κάθε λόγο να κάνουμε την οικογένεια να τις αγαπήσει αυτό τον χειμώνα.

Μπορείτε να δοκιμάσετε παραλλαγές σε δύο επίπεδα:

Α. με ποιά υλικά τις μαγειρεύετε

αντί για νερό μπορείτε να βάλετε ζωμό λαχανικών ή κοτόπουλου ή να προσθέσετε κύβο
μαζί με το κρεμμύδι και το καρότο μπορείτε να σωτάρετε ψιλοκομμένο μπέϊκον ή τσιγαρίδες (αν είστε από τα σπίτια που έχουν) ή παστό κρέας ή ψιλοκομμένα μανιτάρια, φρέσκα ή αποξηραμένα.
το κρεμμύδι με το καρότο και το σκόρδο όσο σωτάρονται καραμελλώνουν, ρουφούν τη γεύση των μυρωδικών και θα την σκορπίσουν σε όσες φακές αγγίξει το καθένα. Όταν ξεκινήσετε το σωτάρισμα του κρεμμυδιού και του καρότου η μυρωδιά θυμίζει νερόβραστο. Όταν προσθέσετε το σκόρδο και τη δάφνη τότε όλα αρχίζουν να μυρίζουν φακές σούπα.
για να κάνετε τις φακές πιο ορεκτικές στην όψη, προσθέστε μια κουταλιά πελτέ τομάτας, που θα δώσει συμπυκνωμένη γεύση και πορτοκαλί χρώμα ή καρεδάκια κόκκινης πιπεριάς, που θα κάνουν πολύχρωμες τις φακές σας, μαζί με τα καρεδάκια καρότου. Όταν έχετε τρυφερά κοτσανάκια μαϊντανού προσθέστε τα κι αυτά. Δίνουν ξεχωριστή φρεσκάδα στη σούπα.
όσο και να λένε πως το ξύδι το προσθέτουμε στο πιάτο, εγω λέω πως είναι πολύ αψύ. Το ξύδι πρέπει να προστεθεί στο τέλος του μαγειρέματος στην κατσαρόλα και να μείνει το φαγητό μισή ώρα πριν σερβιριστεί. Μόνο έτσι έχει πάρει γεύση ξυδιού και έχει χάσει την αψάδα του.

Β. πως τις σερβίρετε

οπωσδήποτε χωρίς φέτα και κανένα τυρί παρέα (ή γάλα ή γιαούρτι). Γιατί ο σίδηρος και το ασβέστιο είναι εχθροί και εξουδετερώνει ο ένας τον άλλο. Ούτε το αυγό βοηθά την απορρόφηση του σιδήρου.
αν σας ενδιαφέρει η απορρόφηση του σιδήρου, σκεφτείτε βιταμίνη C. Στα παιδιά μου έδινα ένα σφηνάκι πορτοκαλάδα να πιουν, πριν φάνε τις φακές τους.
αν σας αρέσουν τα παστά ψάρια, οι σαρδελίτσες, οι λακέρδες, οι γάβροι, φυλάξτε τα για τα φασόλια. Τα παστά, λιπαρά ψάρια περιέχουν βιταμίνη D, απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου (φασόλια). Στις φακές να σκέφτεστε κρέας. Απάκι, σύγκλινο, λουκάνικο, παστό κρέας ή τηγανητό συκώτι.
στην παρουσίαση τώρα:

α. ψήστε λεπτοκομμένες φετούλες λουκάνικου ή φέτες σαλάμι (δείτε πως να αφαιρείτε τα περισσότερα λιπαρά και να παίρνετε συμπυκνωμένη γεύση, στην συνταγή “Ψητές φέτες σαλάμι“) και σερβίρετε πάνω στη σούπα ή δίπλα.

β. ζεστάνετε ελαιόλαδο και προσθέστε φρέσκο δενδρολίβανο ή ρίγανη να αρωματισθεί σε χαμηλή φωτιά, σβήστε με ξύδι και περιχύστε με αυτό το ζεστό dressing τις φακές.

γ. ζεστάνετε ελαιόλαδο και προσθέστε μια γενναία δόση σούμακ και καγιέν, για να γίνει κόκκινο λάδι (με έξτρα τριμμένο σκόρδο, αν θέλετε κι άλλη ένταση).

δ. λαδώστε λεπτές φέτες ψωμιού, κομμένες σε βολικό σχήμα και ψήστε στο γκριλ. Πασπαλίστε με άνθος αλατιού και ρίγανη και σερβίρετε παρέα με τη σούπα. Αν έχετε πίτες για σουβλάκι ή αραβικές ή κυπριακές, ανοίξτε στη μέση και κάντε το ίδιο.

Αγαπημένες φακές. Μην ανησυχείτε πως θα τις μαγειρέψετε, για να μείνει ο σίδηρος. Ετσι κι αλλιώς, αυτός ο σίδηρος δεν είναι εύκολα απορροφήσιμος. Το ζητούμενο είναι να αξιοποιείτε ένα όσπριο που χορταίνει κοιλίτσες και να θέλει η οικογένειά σας να το τρώει.

Οι φακές είναι νοστιμότερες την επόμενη μέρα, όπως όλα τα σύνθετα φαγητά κατσαρόλας. Καταψύχονται εξαιρετικά και γίνονται κονσέρβα, επίσης.