Ο μουσακάς με ψητά λαχανικά είναι αιθέριος. Ισορροπημένος στις αναλογίες λαχανικών-κιμά-κρέμας. Καλοστεκούμενος στο πιάτο. Με τη γλύκα των λαχανικών και την ένταση των μπαχαρικών και των μυρωδικών να κυριαρχούν. Ζουμερός και ελαφρύς και εύπεπτος.
Ο μουσακάς, παρότι είναι εμβληματικό φαγητό της ελληνικής κουζίνας, για μένα είναι το πιο κακοποιημένο φαγητό στα ελληνικά εστιατόρια ανά την Ελλάδα. Έχω φάει εκτελέσεις του με χοντροκομμένες πατάτες, χωρίς στήσιμο, να καταρρέει στο πιάτο, με κρέμα μπεσαμέλ είτε υπέρμετρη είτε τρεμουλιαστή και κιμά κολλημένο, που δεν μπήκαν στον κόπο να σωτάρουν σωστά για να “σπάσει”. Και πάνω από όλη την ταλαίπωρη εμφάνιση, έρχεται και η γεύση του τηγανόλαδου να κυριαρχήσει στο στόμα και το στομάχι να δυσκολεύεται να χωνέψει. Τι κρίμα…
Η μαμά μου με φώναζε σπίτι της, να φάμε μουσακά για πρωϊνό, πριν πάω στο γραφείο για δουλειά. Το πιστεύετε αυτό; και δεν νύσταζα μετά, αλλά ήμουν χαρούμενη γιατί είχα κι άλλο ένα κομμάτι μαζί μου για μεσημεριανό.
Τηγάνισμα λαχανικών; μόνο οι πατάτες
Αν τηγανίσετε τις μελιτζάνες, υπολογίστε να τις αφήσετε μια νύχτα να στραγγίσουν το λάδι και την επόμενη μέρα να φτιάξετε τον μουσακά. Το ίδιο ισχύει για τα κολοκυθάκια αλλά όχι για τις πατάτες. Για μένα, η γεύση της πατάτας αλλάζει όταν μείνει, γι αυτό τηγανίζω τις λίγες φέτες πατάτας που χρειάζεται η βάση του μουσακά την ίδια μέρα που θα ψήσω και θα σερβίρω.
Βάζω πατάτες στον μουσακά μόνο όταν έχω αρκετά άτομα για φαγητό και ξέρω πως θα τελειώσει σε σερβίρισμα ημέρας. Όταν μαγειρεύω για λίγους δεν βάζω πατάτες στο μουσακά, μόνο μελιτζάνες και κολοκυθάκια. Έτσι μπορεί να μπει στο ψυγείο και να φαγωθεί στις επόμενες ημέρες.
Ψήσιμο λαχανικών σε αέρα; όχι
Παλαιότερα είχα επιλέξει να ψήνω τις φέτες λαχανικών που χρειάζεται ο μουσακάς, στις λαμαρίνες του φούρνου σε αέρα και τρεις λαμαρίνες παράλληλα για να τελειώνω γρηγορότερα. Οι μελιτζάνες – που κινδύνευαν ιδιαίτερα από αφυδάτωση- σωζόντουσαν με βάπτισμα σε μια μαρινάδα σόγιας-λάδι-χυμό πορτοκάλι. Γενικότερα, όμως, τα λαχανικά έχαναν πολλά από τα υγρά τους και αν υπολογίσεις και το χρόνο που ξαναψήνονται μέσα στο μουσακά, η υφή και η γεύση τους οδηγούσαν προς το στέγνωμα.
Ψήσιμο λαχανικών στο γκριλ; ναι
Δοκίμασα για πρώτη φορά να ψήσω τα λαχανικά στο γκριλ, σε μια αντικολλητική τοστιέρα-ψηστιέρα, με τον ίδιο τρόπο που ετοίμαζα τα ψητά λαχανικά για σαλάτα. Έψησα μελιτζάνες και στρογγυλά, γλυκά, κολοκύθια. Τα κολοκύθια δίνουν απίστευτη γλύκα στο μουσακά και τον κάνουν πιο ελαφρύ.
Το ίδιο καλά ψήνει ένα τηγάνι γκριλιέρα πάνω στην εστία της κουζίνας. Ή στο γκριλ του φούρνου μια λαμαρίνα ρηχή στην πάνω θέση. Πρέπει να είστε δίπλα μέχρι να τελειώσετε το ψήσιμο.
Ο καλύτερος Μουσακάς για μένα!
Το 2015 έβαλα στάκα στην μπεσαμέλ του Παστίτσιου και μετά έκανα τη δοκιμή στη μπεσαμέλ του Μουσακά. Παράλληλα τόλμησα να αλλάξω τον κιμά. Αντί για μοσχαρίσιο ζήτησα από τον κρεοπώλη να ξεκοκκαλίσει ένα μπούτι γίδας και να το αλέσει σε κιμά. Τότε έκανε 5 ευρώ το κιλό η γίδα, ενάμιση κιλό μπούτι έδωσε 1 κιλό κιμά και 1/2 κιλό κόκκαλο, με κόστος 7,5 ευρώ.
Η γίδα είναι κατσίκα, αίγα όπως την λένε στην Κρήτη, μεγαλύτερη του ενάμιση χρόνου. Η γεύση που δίνει στο μουσακά αυτός ο κιμάς με έκανε να αποχαιρετίσω τον μοσχαρίσιο για πάντα!
© header photo by: Γεώργιος Δέτσης